Bài nổi bật
Tesla: Trở ngại nhất thời hay dấu hiệu sụp đổ sớm?
Cổ phiếu Tesla lao dốc, mất 1/3 giá trị tính từ đầu năm đến này, BYD của Trung Quốc vượt mặt doanh số. Liệu CEO Elon Musk có đang quá sa đà vào chính trị để có thể cứu vãn đế chế xe điện?
Tesla – hãng xe điện do tỷ phú Elon Musk điều hành – đang trải qua giai đoạn sóng gió với cổ phiếu lao dốc những tuần gần đây, bị đè nặng bởi mối quan hệ thân thiết của vị CEO với Tổng thống Donald Trump, và sự cạnh tranh khốc liệt trong ngành xe điện. Vậy, hãng xe điện tiên phong của thế giới đang đối mặt với những khó khăn như thế nào?
Ngôi vương bị thách thức
Thời kỳ Tesla thống trị tuyệt đối thị trường xe điện toàn cầu đã qua. Đối thủ BYD của Trung Quốc đang bám sát với 1,76 triệu xe bán ra năm 2024 (tăng 12%), trong khi Tesla chỉ đạt 1,79 triệu xe (giảm 1%). Nếu tính cả xe hybrid, doanh thu của BYD (107,2 tỷ USD) thậm chí còn vượt qua Tesla (97,7 tỷ USD) trong năm ngoái.
Đáng chú ý, vị thế chính trị của CEO Elon Musk càng làm trầm trọng thêm tình hình. Đăng ký xe Tesla tại EU trong tháng 1-2/2025 đã giảm 49% so với cùng kỳ. Theo nhà phân tích Garrett Nelson từ CFRA Research, Tesla đã điều chỉnh dự báo tăng trưởng doanh số năm 2025 từ mức 20-30% xuống còn “giảm 5%, thậm chí có thể tồi tệ hơn”.
Những “ổ gà” chính trị
Cửa hàng, trạm sạc và xe Tesla tại Mỹ, Pháp, Đức liên tục bị phá hoại trong những tuần gần đây. Các cuộc biểu tình kêu gọi tẩy chay đã nổ ra, với những người tham gia chỉ trích mạnh mẽ việc CEO Tesla, cũng là tỷ phú giàu nhất thế giới, đang lấn sâu hơn vào sân chơi chính trị Hoa Kỳ.
Ở New York, người biểu tình đã giương khẩu hiệu “Tesla tài trợ chủ nghĩa phát xít”, và kêu gọi tẩy chay hãng này. Tại Đức – nơi nhà máy Tesla từng bị đốt phá tháng 3/2024 – tỷ phú Elon Musk cũng vấp phải chỉ trích dữ dội vì ủng hộ đảng cực hữu AfD.
Nhà phân tích Nelson nhận định: “Vấn đề lớn nhất hiện nay là giá trị thương hiệu. Chọn đứng về phe Cộng hòa hay Dân chủ đều có thể gây tổn hại khủng khiếp”. Ngoài ra, cổ phiếu của Tesla đã mất khoảng 1/3 giá trị kể từ đầu năm.
Khủng hoảng đổi mới
Hiện tại, Tesla cũng đang tụt hậu về sản phẩm khi chỉ dựa chủ yếu vào dòng Model Y ra mắt từ năm 2020, và dòng xe này cũng không có cải tiến đáng kể nào. “Thiếu đột phá công nghệ, thiếu sản phẩm mới chính là lý do Tesla mất thị phần vào tay BYD tại Trung Quốc”, ông Garrett Nelson phân tích.
Ngoài ra, Cybertruck – mẫu xe bán tải duy nhất ra mắt hồi cuối năm 2023 – cũng gây thất vọng với doanh số ảm đạm. Sau nhiều lần trì hoãn, chiếc xe này còn liên tục bị thu hồi, gần nhất là vào ngày 20/3 với lỗi panel thân xe có nguy cơ bong tróc trên toàn bộ 46.096 chiếc đang lưu hành. Trong khi đó, mẫu xe giá rẻ hứa hẹn từ lâu của Tesla vẫn chưa được lộ diện.
Theo nhà phân tích Nelson, công nghệ lái tự toàn phần (FSD) có thể là “phao cứu sinh” cho Tesla khi mang lại lợi thế cạnh tranh khác biệt trên thị trường ô tô trị giá 5.000 tỷ USD toàn cầu. Dù vậy, những chiếc taxi tự hành (robotaxi) Cybercab của hãng vẫn cần đến vài tháng nữa mới bắt đầu được thử nghiệm trên đường tại Austin, Texas.
Bên cạnh đó, chính quyền của Tổng thống Donald Trump cũng đang chuẩn bị khung pháp lý liên bang mới cho xe tự lái, đồng thời giảm trợ cấp cho quá trình chuyển đổi năng lượng – điều tương đối tích cực cho Tesla nhờ lợi thế cạnh tranh sẵn có tại thị trường Mỹ.
Bài toán lãnh đạo
Dù tỷ phú Elon Musk và Tesla vẫn nhận được sự ủng hộ kiên định từ cổ đông, nhưng ông Nelson cho rằng hãng này cần bổ nhiệm lãnh đạo cấp cao phụ trách vận hành hàng ngày để có thể xoa dịu tâm lý nhà đầu tư.
“Hiện Musk dành phần lớn thời gian ở Washington D.C. Ông ấy không còn tập trung vào hoạt động then chốt của Tesla trong thời điểm quan trọng này”, ông Garrett Nelson nhận xét.
Theo Lân Nguyễn / Doanh nghiệp Hội nhập
Xem thêm:
