Bài nổi bật
Trí tuệ nhân tạo thay đổi báo chí thế nào?
Trong bối cảnh công nghệ đang phát triển mạnh mẽ, nhiều cơ quan báo chí trên thế giới đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và tạo ra những thay đổi lớn.
Trong những năm gần đây, trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng phát triển và trở thành động lực thúc đẩy báo chí hiện đại phát triển. Theo đó, nhiều cơ quan báo chí trên thế giới đã bắt kịp xu hướng của thời đại để “vươn mình” phát triển.
Trí tuệ nhân tạo (AI) bao gồm một loạt các kỹ thuật và công cụ khác nhau đã được phát triển và đưa vào sử dụng trong lĩnh vực báo chí với nhiều ưu điểm nổi bật.
Trong đó, nhiều phóng viên, biên tập viên làm việc tại các cơ quan báo chí đã sử dụng AI trong việc tìm kiếm dữ liệu, viết bài, biên tập, quản trị nội dung và tương tác người dùng. Thông qua những tính năng cơ bản của AI, nhà báo có thể tiết kiệm thời gian, công sức và đẩy nhanh tốc độ khi sản xuất tin, bài. Nhờ vậy, nhà báo có thể đưa tin tới công chúng một cách chính xác và trong thời gian nhanh nhất.
Một số tính năng cơ bản của AI được nhiều nhà báo sử dụng như: nhập văn bản bằng giọng nói, chuyển văn bản thành giọng nói, phiên dịch nội dung ra nhiều thứ tiếng, phân tích hình ảnh và nhận dạng… Từ những thông tin được phóng viên đưa vào, AI có thể sáng tạo các nội dung, tạo tin bài.
Ngoài ra, AI còn hỗ trợ nhà báo tóm tắt nội dung văn bản và tài liệu lớn, trả lời theo yêu cầu và chủ đề của người dùng, gợi ý kịch bản, nhân vật và chủ đề phỏng vấn. Các cơ quan báo chí ứng dụng AI để khai thác thông tin từ các trang mạng xã hội để từ đó cung cấp các tin bài dựa theo thói quen của người dùng hay dự đoán những chủ đề có thể thu hút độc giả.
Chia sẻ về ảnh hưởng của AI đối với báo chí hiện đại, bà Katherine Maher, cựu CEO của Wikimedia Foundation cho hay: “AI có sức mạnh để cách mạng hóa báo chí, nâng cao khả năng thu thập, xử lý và phân tích thông tin của chúng ta ở quy mô chưa từng có. Tuy nhiên, điều quan trọng là chúng ta phải sử dụng công nghệ này một cách có trách nhiệm, đảm bảo tính minh bạch, chính xác và công bằng để duy trì niềm tin của công chúng”.
Khi AI đang tạo ra cuộc cách mạng lớn trong lĩnh vực báo chí, nhiều cơ quan báo chí trên thế giới đã chủ động ứng dụng những công nghệ hiện đại và nhận được phản hồi tích cực từ độc giả. Trong số này, tờ The Washington Post của Mỹ đã sử dụng Heliograf – công cụ AI nội bộ – để quét phương tiện truyền thông xã hội, tin tức và các nguồn khác rồi từ đó tổng hợp, lựa chọn tin nóng. Tiếp đến, nhà báo có thể sử dụng thuật toán machine learning (máy học) để viết bài trong thời gian thực.
Tương tự, tờ The New York Times của Mỹ sử dụng Samara – hệ thống AI có thể quét Twitter và các nền tảng truyền thông xã hội khác để xác định các câu chuyện và xu hướng (trend) mới xuất hiện. Nhờ sự hỗ trợ đắc lực của AI, phóng viên của tờ The New York Times có thể đem đến cho độc giả những tin bài dựa trên sở thích và lịch sử đọc của họ.
Hãng tin AFP sử dụng AI để phát hiện ảnh đã bị chỉnh sửa hoặc được các tờ báo trên thế giới sử dụng mà không có sự cho phép của cơ quan này. Trong khi đó, hãng tin The Canadian Press dùng AI để phát triển một hệ thống để tăng tốc độ dịch giúp độc giả ở nhiều nước trên thế giới có thể đọc tin, bài theo các thứ tiếng khác nhau.
Tờ nhật báo lớn nhất của Phần Lan là Helsingin Sanomat tập trung sử dụng AI vào các nhiệm vụ thu thập và nghiên cứu thông tin như dịch thuật, hỗ trợ điều tra dữ liệu, tạo dòng thời gian (timeline) tự động cho các bài báo, câu chuyện…
Der Spiegel – tạp chí tin tức có số lượng xuất bản lớn nhất châu Âu và nổi tiếng của Đức và nhiều tòa soạn, cơ quan báo chí khác đã và đang thử nghiệm dùng AI để kiểm tra các bài báo đạo văn, tích hợp chức năng này vào hệ thống quản lý nội dung (CMS) của tòa soạn…
Bắt kịp xu thế của thời đại, vào ngày 18/3/2025, tờ Il Foglio của Italy trở thành tờ báo giấy đầu tiên sử dụng AI cho toàn bộ quy trình xuất bản bao gồm: tạo các bài viết, tiêu đề, trích dẫn cho đến tinh chỉnh nội dung tin, bài. Đây là một phần trong thí nghiệm kéo dài 1 tháng của tờ Il Foglio nhằm mục đích cho thấy tác động của công nghệ AI “đối với cách làm việc và cuộc sống của chúng ta”. Sự thay đổi này của tờ Il Foglio đã thu hút sự quan tâm lớn của công chúng.
Không nằm ngoài xu thế của thế giới, nhiều cơ quan báo chí ở Việt Nam sử dụng AI từ rất sớm, tham gia vào công cuộc chuyển đổi số quốc gia. Điển hình là báo điện tử VietnamPlus của Thông tấn xã Việt Nam ứng dụng công cụ Wochit để sản xuất các video ngắn từ năm 2016.
Vào năm 2019, báo điện tử Dân trí giới thiệu tới độc giả công nghệ giọng đọc AI vào tất cả các bài báo. Theo đó, độc giả không cần phải đọc toàn bộ tin bài như trước đây mà có thể nghe tất cả nội dung các bài viết xuất bản trên tờ báo điện tử này nhờ AI.
Tương tự, nhiều tờ báo lớn như báo VnExpress ứng dụng AI trong sản xuất podcast, tin tổng hợp, lọc bình luận của độc giả, kiểm tra từ khóa trong bài viết. Báo Thanh Niên sử dụng AI hỗ trợ sắp bài tự động trên trang chủ, gợi ý tin liên quan dựa theo hành vi của độc giả.
Báo Lao động sử dụng AI vào các quy trình nghiệp vụ như: sản xuất tin bài để tạo bản tin có sử dụng biên tập viên ảo, dịch toàn bộ nội dung sang phiên bản tiếng Anh, tạo phụ đề tiếng Anh cho video.
Theo Tâm Anh / Báo Tri thức & Cuộc sống
Xem thêm:
